Trung Quốc mở chiến dịch kiểm soát “siêu dữ liệu”

Trung Quốc mở chiến dịch kiểm soát “siêu dữ liệu”

Sau khi ngăn chặn gã khổng lồ dịch vụ gọi xe Didi Chuxing, mục tiêu mới của cơ quan giám sát internet Trung Quốc giờ đây là hai ứng dụng dịch vụ gọi xe tải và một nền tảng tuyển dụng trực tuyến.

Theo South China Morning Post, Cơ quan Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) hôm 5/7 cho biết đang khởi động đánh giá an ninh mạng hai ứng dụng Yunmanman và Huochebang, được mệnh danh là “Uber cho xe tải của Trung Quốc”, và nền tảng tuyển dụng trực tuyến Boss Zhipin, nhằm ngăn ngừa rủi ro bảo mật dữ liệu và bảo vệ an ninh quốc gia. Động thái này diễn ra chỉ vài giờ sau khi CAC mạnh mẽ ra lệnh loại bỏ Didi Chuxing khỏi các cửa hàng ứng dụng của đại lục.

Cũng giống như Didi, điều đáng nói là cả ba nền tảng mới bị điều tra đều tham gia niêm yết tại Mỹ. Full Truck Alliance là kết quả của sự hợp nhất giữa Yunmanman và Huochebang vào năm 2017, đã huy động được 1,6 tỉ USD trên Sàn Giao dịch chứng khoán New York hồi tháng trước. Kanzhun có trụ sở tại Bắc Kinh, công ty đứng sau Boss Zhipin, cũng đã huy động được 912 triệu USD vào tháng 6.2021.

Sử dụng từ ngữ tương tự như trong cuộc thăm dò Didi, CAC trích dẫn luật An ninh Quốc gia, luật An ninh mạng và Các biện pháp rà soát an ninh mạng để hành động, nhưng không đề cập đến bất kỳ điều khoản cụ thể nào mà ba ứng dụng này được cho là đã vi phạm. Tuy nhiên, khác với trường hợp của Didi, hiện Yunmanman, Huochebang và Boss Zhipin vẫn có sẵn trên các cửa hàng ứng dụng của Trung Quốc.

Full Truck Alliance là một trong những công ty vận tải đường bộ lớn nhất Trung Quốc. Theo trích dẫn dữ liệu từ China Insights Consultancy, khoảng 20% xe tải hạng nặng và hạng trung ở đại lục đã hoàn thành các đơn hàng vận chuyển bằng cách sử dụng nền tảng của công ty trong năm 2020. Boss Zhipin cũng có quy mô lớn trong ngành tuyển dụng. Bản cáo bạch của công ty cho biết, có 24,9 triệu người dùng hoạt động hằng tháng trong ba tháng đầu năm nay. Ngoài ra, có 85,8 triệu người tìm việc và 13 triệu người dùng doanh nghiệp đã được xác minh, bao gồm các giám đốc điều hành từ những công ty lớn, chủ doanh nghiệp nhỏ và các chuyên gia tuyển dụng.

Theo các chuyên gia, việc IPO ở Mỹ của ba công ty có thể là nguyên nhân dấy lên báo động đỏ ở Bắc Kinh. Chính quyền Trung Quốc lo ngại rủi ro an ninh quốc gia có thể xoay quanh kho dữ liệu khổng lồ mà các công ty công nghệ nắm giữ, bao gồm dữ liệu về vị trí của người dùng, tình trạng đường sá và các dữ liệu nhạy cảm khác.

Thời báo Hoàn cầu, một tờ báo thuộc cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, trong một bài xã luận đã viết rằng Bắc Kinh không thể cho phép một công ty như Didi, cùng với hai cổ đông lớn nhất ở nước ngoài, nắm giữ nhiều dữ liệu như vậy. “Trung Quốc không thể cho phép một gã khổng lồ internet chạy một siêu cơ sở dữ liệu chứa nhiều dữ liệu cá nhân của người Trung Quốc hơn mức nhà nước có. Trung Quốc cũng không thể cho phép các công ty internet sử dụng dữ liệu đó một cách tự do”.

Dựa trên quy định xem xét an ninh mạng của Trung Quốc có hiệu lực vào tháng 6.2020, một cuộc điều tra có thể được khởi động khi các nhà chức trách cho rằng một sản phẩm hoặc dịch vụ internet nào đó có thể “ảnh hưởng đến an ninh quốc gia”.

“Bảo mật dữ liệu là vấn đề sinh tử đối với mọi công ty. Tuy nhiên, các công ty này đã đánh giá thấp tầm quan trọng của bảo mật dữ liệu và tuân thủ an ninh mạng. Họ vẫn giữ quan điểm truyền thống rằng huy động quỹ là trên hết. Điều quan trọng là phải duy trì liên lạc đầy đủ với các cơ quan quản lý trong nước, đây là việc mà rõ ràng họ chưa làm đủ”, He Yuan, giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu luật Dữ liệu của Đại học Giao thông Thượng Hải, nói.

Theo ông He Yuan, trọng tâm của vấn đề là “chủ quyền dữ liệu”. Chính phủ Trung Quốc muốn đảm bảo dữ liệu của các công ty trong nước có thể kiểm soát được và không thuộc “quyền tài phán lâu dài” của các nước khác. Chính phủ muốn có tiếng nói quyền lực sau cùng về dữ liệu liên quan đến an ninh quốc gia.